>>44035
Sęk w tym, że nie wiadomo, która była pierwsza, religia Sumeru ma już dość rozbudowaną mitologię, więc pierwsza zapewne nie była, bo to się raczej rozwijało stopniowo. Trzeba by szukać jakichś motywów czy rytuałów sprzed rozbudowanych cywilizacji, pierwszym takim można by uznać grzebanie zmarłych w nieprzypadkowych pozycjach: skierowanie głowy w konkretnym kierunku czy specyficzne ułożenie ciała np. w pozycję embrionalną itd. Wikipedia twierdzi, że pierwsze niekwestionowane groby datuje się na 100 tys. pne.
Co do miejsc kultu to przypuszcza się, że jaskinie z malunkami naskalnymi mogły już spełniać taką rolę, więc tutaj mamy czas około 40 tys. pne. Najstarsze znane miejsce kultu to odkryte nie tak dawno Gobekli Tepe w Turcji datowane na 10 tys. pne, czyli jeszcze z czasów koczownictwa przed rewolucją rolniczą. Sumer to 4 tys. pne, a Stonehenge 3 tys. pne, więc mamy dość spore luki w historii, by móc dokładnie przeanalizować powstawanie religii.
Eliade twierdzi, że człowiek jest istotą religijną - homo religiosus - i że religia mogła powstać wraz z rozwojem świadomości, a wiara jest powiązana ze strukturą świadomości człowieka. Myślę, że jest to ciekawy trop, być może wiara to taki efekt uboczny rozwoju, biologicznie wdrukowany gdzieś w nasz mózg i całkowicie od nas niezależny.
Kto wie, może niech się jakiś wojujący ateusz dołączy do dyskusji.